Verslag Overgangsdiner

We vergrijzen in Fryslân razendsnel, maar met elkaar weten en begrijpen welke impact dat heeft op vrouwen gaat nog ‘ferrekte langsem!” volgens de deelnemers aan Het Overgangsdiner op 7 maart in Het Lage Noorden. En dat heeft dan weer onnodig veel impact op bijvoorbeeld de werkvloer, relaties en je rol in de mienskip.

Journalist Aan Dirk van der Meulen van de Leeuwarder Courant schreef onderstaand verslag, de foto is van Jacob van Essen.

,,Een jaar lang zat ik thuis met een stevige burn-out en ik vond dat heel vervelend voor mijn werkgever. Er zijn momenten geweest dat ik niet meer wilde leven.” Het heftige verhaal was een van de vele ontboezemingen die vrijdagavond te horen waren in Het Lage Noorden in Marrum. In deze recreatie- en horecagelegenheid aan de voet van de Waddendijk, bij de overgang tussen land en water, deelden circa vijftig vrouwen gedurende een driegangen diner hun ervaringen over hun overgang: de levensfase waarin de de menstruatiecyclus stopt en de hormonenhuishouding danig verandert.

Dat proces kan leiden tot een scala aan klachten gedurende vele jaren. Opvliegers, heftige stemmingswisselingen, hartkloppingen, slapelozen nachten, gewrichtspijnen, mist in je hoofd, je ineens vijf jaar ouder voelen. Het kwam allemaal voorbij. ,,Jezelf niet meer zijn, jezelf niet meer herkennen, je daar voor schamen”, zo vatte een vrouw het bondig samen. Fraai was ook een oude Friese omschrijving: se hat heabroei.

Hormoonsuppletie
De eerder genoemde vrouw met burn-out klachten verklaarde haar heil gezocht te hebben in hormoonsuppletie. Ze was er enorm van opgeknapt. ,,Ik slaap weer, ik ben weer blij. Durf me zelf weer op één te zetten.”

De bijeenkomst was een initiatief van de Uitkijkers, een dialoogplatform van Arcadia en Innovatiepact Fryslân over maatschappelijke thema’s. Het doel: bijdragen aan een beter welzijn van Friezen. Meer begrip voor en een betere omgang met de overgang kan daar een flinke bijdrage aan leveren. Vooral voor de hedendaagse vrouw is dat het geval. Die moet immers steeds meer ballen in de lucht moet houden. Ze runt een huishouding, werkt buitenhuis, krijgt op latere leeftijd kinderen die puberen in haar overgangsjaren en ze is vaak ook nog mantelzorger voor haar (schoon)ouders die steeds ouder worden en langer thuis wonen.

Een op de vier vrouwen heeft heftige overgang
Circa een op de vier vrouwen tussen de veertig en zestig jaar kampt met met heftige overgangsklachten, zo verklaarde Frouk Froling van de Leeuwarder psychologenpraktijk Maarsingh & Van Steijn Werkt. Ondanks dat er steeds meer bekend wordt over deze turbulente levensfase, stuiten vrouwen nog regelmatig op onbegrip en krijgen ze nog regelmatig de verkeerde diagnose. Veelal luidt die: u heeft een burn-out of u bent depressief, ik schrijf u antidepressiva voor. ,,Terwijl het vaak niet had gehoeven”, stelde Froling. ,,Vaak is de overgang de oorzaak. Als je dat weet, kun je het een plekje geven. Kun je proberen er iets aan te doen.”

,,Door bijvoorbeeld je leefstijl aan te passen”, zo vulde collega Marloes Egberink aan. ,,Eet gezond en mijd de snelle suikers. En ga bewegen en doe aan krachttraining. Sporten is essentieel voor een fysieke en mentale gezondheid.” Egberink onthulde zelf ook een heftige overgang doorgemaakt te hebben. ,,Ik kan wel stellen dat het mijn huwelijk heeft gekost. Ik was echt niet leuk. Was snel geirriteerd, gaf altijd anderen de schuld.”

Met eenvoudige aanpassingen burn-out voorkomen
Froling riep de aanwezigen op om overgangsklachten bespreekbaar te maken. Vooral ook richting de werkgever. ,,Want dat is ook in zijn belang. Als mensen uitvallen, kost dat veel geld. Terwijl een burn-out soms met kleine aanpassingen is te voorkomen. Door bijvoorbeeld een dag minder te werken of met meer flexibele werktijden. Dat je bijvoorbeeld wat later kunt beginnen na weer een slapeloze nacht.” Enkele vrouwen stelden vast dat begrip voor de overgang op de werkvloer vaak nog ver te zoeken is. ,,Als ik een tijdens een vergadering even niet bij de les ben, benoem ik mijn opvliegers en mijn slapeloze nacht. Maar je ziet ze denken: waar heeft ze het over?”

Seks wanneer ik wil
Maar het was niet alleen kommer en kwel op deze avond. Geconstateerd werd dat de overgang in vooral haar laatste fase ook haar mooie kanten kan hebben. Onzekerheid maakt plaats voor zelfvertrouwen, inzicht, overzicht en ook rebelsheid. ,,Ik heb een nieuwe auto gekocht die ik anders nooit gekocht zou hebben”, zei een vrouw. Een andere vulde aan: ,,Ben al vijf jaar niet meer ongesteld. Ik kan seks hebben wanneer ik wil.”